Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Torilis africana & Gentiana lutea

fotò
fotò
Tourilis(-african)

Torilis africana

Apiaceae Umbelliferae

Nom en français : Torilis pourpre.

Descripcioun :
Aquéu Torilis, trachis dins li roucaio cauquiero e en ribo de camin. Es uno planto pulèu primo e ramificado en aut. Li fueio soun divisado en tres partido coume l'enflourejado ço que lou destrìo bèn de Torilis arvensis. Li fru, espinous, soun un pau poupre.

Usanço :
Se counèis pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.

Port : Erbo
Taio : 0,2 à 0,5 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Torilis
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae

Ordre : Apiales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 15 à 30 mm
Flourido : Printèms - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Abriéu à avoust

Liò : Roucaio - Camin - Garrigo - Relarg dubert
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Eurimediterrano-Africo-Sud
Ref. sc. : Torilis africana Spreng., 1815 (= Torilis purpurea (Ten.) Guss., 1827 )

fotò
fotò
Genciano

Gentiana lutea

Gentianaceae

Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.

Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.

Descripcioun :
La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.

Usanço :
Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).

Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae


Ordre : Gentianales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre

Liò : Pasquié - Prado umido - Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
ges
ges
ges
C
C
CC

Torilis africana & Gentiana lutea

R
RR
C
C
RR
R
R
ges

Coumpara Tourilis(-african) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Genciano emé uno autro planto

fotò